Zgodnie z modelem prezentowanym przez Douga Strycharczyka i Petera Clough, odporność psychiczna stoi na CZTERECH filarach:

1. Zaangażowanie – wskazuje na wytrwałość w realizowaniu zadań
2. Wyzwanie – sposób w jaki postrzegamy wyzwania – jako szansę/ zagrożenie
3. Pewność siebie – wiara we własne umiejętności
4. Kontrola/ poczucie wpływu – świadomość posiadania wpływu na swoje życie

Z czym kojarzy Wam się odporność? Celowo zamieściłam zdjęcie Pawła w ochronnym kombinezonie, bo jest to aktualnie stosowany sposób zabezpieczenia przed wirusem – celebrytą.

Niestety odporności nie możemy po prostu na siebie włożyć, bo ona nie polega na odizolowaniu się od negatywnie działających na nas czynników, ale na tym, że pomimo ich działania pozostajemy w dobrej kondycji – fizycznej i psychicznej.

Skoro mowa o odporności psychicznej to warto zastanowić się nad jej źródłem. Niektórzy po prostu się z nią rodzą i później szczęśliwie są w stanie uchować do dorosłości. Mówię szczęśliwie, bo wystarczą subtelne acz permanentne działania najbliższego otoczenia, które mogą poszczególne jej elementy podkopać. Inni nie mają tyle „szczęścia” i zamiast odporności psychicznej dostają w pakiecie wrażliwość, która niesie ze sobą mnóstwo zalet, ale potrafi też uprzykrzyć życie.

Jak spojrzymy na wymienione na początku filary, to w przypadku osób o niskiej odporności psychicznej, a więc wysokiej wrażliwości mamy kolejno:

1. Brak wytrwałości w realizacji celów. Osoby wrażliwe bardzo często w ogóle nie podejmują się działań, które odbierają jako wymagające, a jak już się podejmą to wystarczy jakaś niewielka przeszkoda na drodze do celu, żeby zgasić i tak nadwątlony zapał.
2. Wyzwania, a więc wszystkie działania wykraczające poza standardowe aktywności są postrzegane raczej jako zagrożenie. W oczach osób o niskiej odporności psychicznej wyzwanie może prowadzić albo do wygranej albo do przegranej….
3. … a w związku z tym, że są raczej niepewne własnych możliwości – boją się przegranej i idących za nią konsekwencji.
4. Brak wiary w możliwość kontrolowania biegu zdarzeń we własnym życiu.

Autorzy książki „Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju” podkreślają, że nad odpornością psychiczną możemy pracować i tym samym ją rozwijać. Po co? Żeby osłabić negatywny wpływ stresorów, zwiększyć pewność siebie, być bardziej efektywnym, może nawet towarzyskim i wiele wiele innych. Nie chodzi o to, żeby z osoby skrajnie wrażliwej stać się „twardziele”, ale o to, żeby poprawić komfort swojego życia.

Zadbaj o pierwszy filar – ZAANGAŻOWANIE

Wypisz na kartce różne obszary swojego życia, na przykład:

• Rodzina

• Sfera zawodowa

• Kondycja fizyczna

• Samorozwój

• Dom

Możesz to zrobić wspólnie z mężem/żoną. Najlepiej swoją, w przeciwnym razie może i wzmocnisz odporność, ale gwarantuję – ciosy będą tak silne, że na nic się ona nie przyda.

Wybierz te obszary, nad którymi chciałbyś popracować. Nie rób tego z rozmachem, bo trudno będzie o wytrwałość w działaniu. Zdarza się, że ludzie czasem mówią – chciałbym być dobrym rodzicem, chcę coś jeszcze sobie udowodnić, inni mają pasje, a ja tylko wegetuję. Tutaj pojawiają się pytania:

Co dla Ciebie oznacza bycie dobrym rodzicem? Co konkretnie chciałbyś zmienić? Może uważasz, że poświęcasz dzieciom za mało czasu?

Potraktuj tę zmianę jako cel. Pomyśl co moglibyście robić wspólnie, co sprawiłoby frajdę i Tobie i dzieciom, poweźmij postanowienie, że zaczynacie to robić małymi krokami i po prostu realizuj. Każdego dnia 30 minut. Zobaczysz jak szybko poczujesz satysfakcję.

Działaj podobnie z pozostałymi obszarami.

Na WYZWANIA patrz przez różowe okulary.

Wyzwanie to każde działanie czy zadanie, które odbiegają od normy, czyli naszych standardowych codziennych aktywności. To mogą być na przykład nowe cele czy zmiany jakie chcemy wprowadzić do naszego życia..

Tak się właśnie fortunnie zadziało, że gospodarz naszego domu podjął pewne wyzwanie. Zaczął budować dzieciom drewniany domek. Jak piszę, że buduje go dzieciom to tak sobie myślę, że odrobinę to naciągane – buduje go z myślą o nas – że niby dzieci będą się w nim bawić, a my będziemy mieć spokój. Już to widzę – 10 minut spokoju jak w mordę strzelił. Żeby wiarygodniej zabrzmiało, że budowa takiego domku jest dla Pawła wyzwaniem- nadmienię tylko, że jeżeli kupowanie drewna do kominka można podciągnąć pod stolarkę to takie jest właśnie jego doświadczenie w tej dziedzinie.

Podstawa ukończenia takiego wyzwania to początkowe nastawienie.

Badania pokazują, że osoby odporne psychicznie traktują wyzwania jako szansę:

• żeby się czegoś nauczyć
• zdobyć nowe doświadczenie
• rozwinąć swoje umiejętności

W kontrze, osoby wrażliwe, o niskiej odporności myślą o wyzwaniach w kategorii wygrana – przegrana. Jak do tego dodamy brak wiary we własne możliwości, poczucie braku kontroli i wytrwałości w dążeniu do celu no to mamy KLOPS – wiemy, że szykuje się PRZEGRANA.

Opowiadanie o tym, jak Chłop budował domek w kolejnym wpisie 🙂

Bo PEWNOŚĆ SIEBIE można sobie zapewnić

Sobie samemu, bo małe prawdopodobieństwo, że ktoś to za nas zrobi. Mówiłam Wam o tym jak ważna jest rozmowa z samym sobą. Chcemy czy nie codziennie prowadzimy ze sobą monologi, a właściwie to nawet dialogi – zadajemy sobie jakieś pytanie po czym uzyskujemy odpowiedź, ale nie to jest najważniejsze. Najważniejsza jest treść tych rozmów z samym sobą. Czy potrafimy być dla siebie wyrozumiali i wspierający czy jednak częściej zachowujemy się względem siebie jak surowy rodzic?

Można tak:

„Do niczego się nie nadaję”

„Nie znam się na tym, więc nie ma sensu próbować”

„Oni mają większe doświadczenie, więc nawet nie będę się ośmieszać”

i można tak:

„Zrobię to najlepiej jak potrafię. Zawsze się czegoś nauczę.”

„Najwyżej się pomylę. To nie koniec świata. Każdy ma prawo do błędów.”

„Oni też kiedyś zaczynali. Chcę działać, w końcu inaczej nie zdobędę doświadczenia.”

Kiedy następnym razem przyłapiesz siebie na rozmowie z samym sobą, pamiętaj, wszystko z Tobą w porządku, jesteś w tej kwestii jedynie statystycznym Kowalskim, ale wsłuchaj się czy słowa jakie do siebie kierujesz sprawiają, że czujesz się lepiej czy może te wywody odbierają Twoją energię.

Bo PEWNOŚĆ SIEBIE to również poczucie „bycia szczęśliwym”.

Ludzie mają tendencję do zauważania przykrych i negatywnych zdarzeń w ich życiu. Wdzięczność nie leży w naszej naturze, leży gdzieś w kącie przykryta przekonaniem, że pech się nas uczepił jak rzep psiego ogona. Powiedzcie mi tylko, jak mamy być pewni siebie, skoro wierzymy w to, że ponad przeciętnie dopadają nas przykre zdarzenia?

Usiądź codziennie wieczorem w jakimś wygodnym miejscu i znajdź trzy pozytywne rzeczy, za które możesz być tego dnia wdzięczny. Minimum trzy. Zrób to ćwiczenie z dziećmi jeśli je posiadasz. Jeśli nie – chętnie podrzucę swoje…

KONTROLA – są rzeczy, na które mamy realny wpływ

Jak tak sobie patrzę na to co się teraz dzieje, to oczywiście mam świadomość, że mówienie o kontrolowaniu sytuacji może się wydać mocno naciągane. Na pewne rzeczy nie mamy wpływu, tak po prostu, ale nie o nich mówimy w kontekście odporności psychicznej. Chcemy się skupić na tych elementach naszego „losu”, które od nas zależą, właśnie po to, żeby wykrzesać jak najwięcej z własnych możliwości.